Medianostalgie

Schimmige schepen
door Nico Fintelman (Smits)

Driemaster - Bij Delta Radio 90 in Nijmegen hadden we een paar grote, landelijke adverteerders. Texas Sigaretten, Bose Boxen en Signapore Airlines. Deze adverteerders kregen we via het reclamebureau Driemaster Produkties van Gert-Jan Smit.

Deze man was een groot fan van de zeezenders en zijn bedrijf was dan ook genoemd naar het programma 'Driemaster' van Radio Noordzee dat ondermeer werd gepresenteerd door Leo van der Goot. Gert-Jan Smit had al wat te maken gehad met de Nederlandstalige uitzendingen van zeezender Radio Caroline in 1979/1980 en was in de tachtiger jaren nauw betrokken bij zeezender Radio Monique.

Voor dat station verzorgde hij veel adverteerders en door die contacten wist hij ook een aantal van die adverteerders onder te brengen bij grote landpiraten zoals Delta Radio. Gert-Jan was van huis uit natuurgenezer en runde zijn reclamebedrijfje samen met Willem Kraijenbrink. Daarnaast hadden ze ook nog een radiostation in België.

Advertentie leed - Eén probleem was er wel met Gert-Jan: er moest om de paar maanden opnieuw worden gesproken over zijn betalingen. Die gesprekken hadden we als Delta leiding met hem in het toenmalige Motel Velp. Toen wij uiteindelijk Delta Radio verlieten en andere mensen de organisatie overnamen moest ik nog één keer een gesprek hebben met Gert-Jan en ik ging er heen met één van de mensen van de nieuwe organisatie, Tonnie de Wit. Het was april 1988 en in die tijd was Radio Monique niet meer te beluisteren.

Enige maanden daarvoor was namenlijk op het zendschip 'Ross Revenge' de mast naar beneden gekomen hetgeen ervoor zorgde dat het station uit de ether moest. Collega zender Radio Caroline was in april 1988 al wel weer vanaf de 'Ross Revenge' in de ether maar met slechts laag vermogen en vanaf een noodmast en daardoor was de ontvangst matig. Radio Monique had niet weten terug te komen en financieele problemen speelden daarbij een grote rol.

Iets nieuws - Het gesprek dus dat Tonnie de Wit en ik hadden met Gert-Jan Smit waarbij ook Willem Kraijenbrink aanwezig was. Zoals gewoonlijk werd er wat gekibbelt over adverteerders op Delta Radio en over betalingen en na een tijdje werden we het weer eens. Daarna trok Gert-Jan zijn stoel eens wat dichter bij en begon op samenzweerderige toon met een ander verhaal. Hij vertelde dat hij betrokken was bij het opzetten van een nieuw radiostation en dat het iets groots zou worden. Dit station zou gaan uitzenden vanaf een nieuw zendschip op de Noordzee en men zocht investeerders. Omdat het allemaal heel professioneel zou worden zouden alleen serieuze investeerders kunnen meedoen en dat betekende dat per investeerder minimaal één miljoen gulden moest worden

ingelegd. Blijkbaar dacht Gert-Jan dat wij dat wel konden en wilden investeren. Mijn eerste reactie was dan ook dat het echt iets groots zou gaan worden. Gert-Jan beaamde dat. Deze nieuwe zeezender zou alles overtreffen, ook voormalige stations als Veronica en Noordzee. Het professionele station zou dan ook in heel Nederland in FM-stereo te ontvangen zijn. Na dit fraaie verhaal zakten Gert-Jan en Willem triomfantelijk terug in hun stoelen.

Engeland of België ? - In heel Nederland FM-stereo, toe maar. Dat zou in mijn optie betekenen dat het zendschip minimaal voor de Nederlandse kust moest komen te liggen anders was zo'n zendgebied technisch gezien niet mogelijk (en dan nog maar met moeite). Toen ik dat zei begon Gert-Jan wat ongemakkelijk op zijn stoel heen en weer te schuiven en er overheen te praten. Maar toen ik bleef aandringen over duidelijkheid over de ligplaats van het zendschip, melde Gert-Jan dat het schip voor de kust van Engeland kwam te liggen. Waarop ik hem duidelijk maakte dat dan via FM hooguit de Nederlandse kust kon worden bereikt.

Gert-Jan ontkende dat maar toen ik met grote stelligheid bleef volhouden dat vanaf een schip voor de Engelse kust, Nederland perfect kon worden bereikt op middengolf maar absoluut niet op FM, veranderde hij zijn verhaal. Het nieuwe zendschip zou 14 mijl uit de Engelse kust worden verankerd en vandaar was via FM het Belgische Vlaanderen te bereiken (dat dichterbij ligt). Ik vertelde Gert-Jan dat zoiets misschien mogelijk was maar dat het niet zou gelden voor de grote steden zoals Antwerpen en Gent. En dat er zodoende relatief weinig luisteraars konden worden bereikt.

Ik haalde het verhaal dus eigenlijk nogal onderuit en zuchtend gaf Gert-Jan het op. Hij en Willem pakten hun spullen en verlieten het motel. Toen ze weg waren vroeg Tonnie me wat ik ervan vond. Ik zei hem dat ik er van overtuigd was dat het 'gewoon' om Radio Monique ging en dat men dit station terug wilde brengen vanaf de 'Ross Revenge'. Op middengolf wel te verstaan want het hele FM-verhaal was nonsens. Men was dus overal aan het proberen om financiers te krijgen waarbij meteen hoog werd ingezet, 1 miljoen gulden ! Maar als we hadden gezegd dat we wilden meedoen voor 250.000 gulden had dat natuurlijk ook gekund. Daargelaten of we het geld hadden, ik vertelde Tonny dat ik hier niets in zag.

Nog meer zeezenders - Maar vervolgens was het de beurt aan Tonny om te beginnen over zeezenders. Hij vertelde me dat hij was benaderd door Gerard van Dam die bezig was een zeezender op te zetten en Tonny had gevraagd om hierin te investeren. Tonny was met een paar bekenden naar een haventje in Zeeland geweest en daar had Gerard hen de beoogde boot laten zien en er zelfs nog een rondje mee gevaren door de haven. Met name dat laatste vond ik nogal hilarisch. Nou werd Tonny de Wit niet gehinderd door enige kennis over radio en hij kende Gerard van Dam ook niet. Ik wel dus. Dat wil zeggen: niet persoonlijk maar wel zijn staat van dienst. Dus ik vertelde Tonny dat Gerard betrokken was geweest bij het op zee brengen van de zendschepen 'Mebo 2' (in 1970) en 'mv MiAmigo' (in 1972) maar al weer was verdwenen toen vandaar succesvolle radioprojecten startten.

En dat hij enige jaren later de man was achter de zeezender Radio Delmare. Een mooi initiatief maar ten onder gegaan aan slechte organisatie. Gerard van Dam leek mij nou niet de aangewezen persoon om zo'n radiostation mee op te starten. Bovendien zaten we in 1988 al in een tijd dat het niet meer rendabel was om geld te investeren in een zeezender, alle piratenverhalen ten spijt. De kans dat het fout afliep was vele malen groter dan dat er geld mee kon worden verdient. Kortom, mijn advies aan Tonny was om niet met dit zeezenderproject mee te doen.

Geld kwijt - Enige tijd later besloot Tonny de Wit om mijn raad in de wind te slaan en met nog een paar mensen uit de Nijmeegse piratenwereld te investeren in de op te starten zeezender. Vlak voor de zomer van 1988 overhandigden zij Gerard van Dam een grote som geld. Niet lang daarna was Gerard spoorloos verdwenen evenals het (zend)schip. Ook het geld was niet meer te traceren. Zoals bekend zou de beoogde zeezender er nooit komen. Eén van de Nijmeegse mensen heeft nog wekenlang door de havens van Nederland en Belgie gezworven in de hoop de boot weer terug te vinden, dit alles zonder resultaat. En wat betreft Gert-Jan: in de zomer van 1988 kwam er weer een Nederlandstalig signaal vanaf de 'Ross Revenge'. Het was Radio 558. Niks nieuw zendschip dus zoals ik al verwachtte. Het werd niet het beloofde superstation en zat ook niet op FM maar op de middengolf.